صنایعدستی بازتابی از تاریخ و تمدن هر قوم و ملت است. فرهنگ واقعی هر منطقهای را میتوان در صنایعدستی آن منطقه یافت. چرا که این هنر ریشه در اعتقادات مذهبی، باورهای ملی، وضعیت جغرافیایی و نیازهای هر جامعه دارد که بخشی از هویت تاریخی، فرهنگی و اجتماعی آن را روایت میکند.
محصولات صنایعدستی در منطقه اورامانات به لحاظ کیفیت و تنوع مختص هنرمندان این منطقه است.
اهمیت ویژه هنرهای سنتی و صنایعدستی منطقه اورامانات را میتوان در دو جنبه حائز اهمیت دانست؛ اول اینکه کلیه مواد اولیه و وسایل مورد نیاز آن به طور کامل، به دست خود مردمانش و در محل زندگی آنان تأمین میشود و ویژگی دوم آن است که کلیه محصولات صنایعدستی اورامانات کاربردی بوده و بدور از تجمل گرایی توسط هنرمندان و صنعتکاران این دیار کهن ساخته میشوند.
از جمله نمونههای برجسته هنر دست مردمان اورامانات میتوان کلاش (گیوه)، چوخه و رانک، نمد به همراه محصولات ارغوان بافی، چاقو و… را نام برد که بیشتر جهانگردان و گردشگران از این محصولات خرید میکنند.
منطقه اورامانات دارای چند نوع صنایعدستی خاص است که در مناطق دیگر با این کیفیت و اصالت کمتر دیده میشود، نازک کاری، ساز سازی، ارغوان بافی، قالی و گلیم، جولایی، موج بافی، کلاش، نمدمالی، لباسهای محلی، زیورآلات سنتی و سراجی سنتی از جمله این هنرهاست.
بسیاری از صنایع دستی اورامانات نظیر کلاش (گیوه) و ارغوان به عنوان آثار صنایعدستی در فهرست میراث جهانی و ملی به ثبت رسیدهاند.
با توجه به اهمیت صنایع دستی اورامانات پایگاه جهانی منظر فرهنگی اورامانات با همکاری معاونت صنایعدستی استان کرمانشاه در تلاش است اطلس صنایعدستی این منطقه را تهیه کند تا بتوان با شناخت دقیق و علمی از ظرفیتهای روستاهای منطقه برنامههای مدونی برای آموزش، توسعه و حمایت از صنعتکاران و توسعه پایدار اقتصادی اورامانات انجام داد.
*رئیس پایگاه جهانی هورامان - اورامانات