کرونا ویروس به‌عنوان یک توریست ناخوانده، صنعت گردشگری کرمانشاه را در هاله‌ای از ابهام فرو برده و برنامه‌ریزی‌های میراث‌فرهنگی برای نوروز ۹۹ و رویداد کرمانشاه ۲۰۲۰ را با چالش های جدی روبه‌رو کرده است.
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه، چند روز پیش بود که وزیر میراث فرهنگی کشور در حاشیه نمایشگاه بین المللی گردشگری و صنایع دستی پایتخت، استان کرمانشاه را مهد جاذبه‌های تاریخی و گردشگری کشور توصیف کرد و از مردم ایران و جهان دعوت کرد که از کرمانشاه بازدید کنند ولی ناگهان مهمان نامبارکی از راه رسید و همه را غافلگیر کرد.
کرونا، کلید واژه‌ای که این روزها از نان شب هم برای تمامی مردم ایران و دنیا مهم‌تر شده است، ویروسی ناشناخته و مهلک است که علاوه بر انسان‌ها، بدنه اقتصاد جهانی را هدف گرفته و چنان می‌تازد که جلوداری برای آن پیدا نمی‌شود.
این میهمان نامیمون درست زمانی در کرمانشاه شیوع پیدا کرد که این استان خود را برای یک خیز بلند گردشگری آماده می‌کرد. کرمانشاه ۲۰۲۰ رویدادی است که یک دوره پویایی گردشگری نه تنها برای کرمانشاه بلکه برای منطقه غرب کشور به ارمغان می‌آورد. همزمان با این ایام و اینکه کرمانشاه خود را برای استقبال از سفرهای نوروزی آماده می‌کرد این میهمان ناخواسته از راه رسید و پیک گردشگری کرمانشاه و پرترافیک ترین ایام سال این استان را همچون دیگر نقاط کشور با چالشی جدی روبه رو کرده است.
خسارت کرونا به اقتصاد گردشگری، علاوه بر کرمانشاه و ایران، دامن سایر نقاط جهان نیز گرفته که خبرگزاری رویترز نوشته «شیوع ویروس کرونا که مانع از مسافرت گردشگران به این قاره شده، کسر ماهانه یک میلیارد یورو از درآمدهای صنعت گردشگری اروپا را به همراه داشته است.»
زنجیره گردشگری کرمانشاه دچار زیان شده است
رئیس هیأت مدیره انجمن راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه نیز بر همین باور است؛ او در این خصوص به روابط عمومی، میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه گفت: «شواهد نشان می‌دهد چه در سطح بین‌المللی چه در سطح ایران متأسفانه آمار مسافرت‌ها و آمار فعالیت‌های گردشگری بشدت پایین آمده و حتی شاید نزدیک به صفر شده است.»
حمیدرضا کرمی افزود: «این جریان به طوری کلی اتفاق خوبی نیست چرا که در آستانه نوروز هستیم و برخی مشاغل وابسته به صنعت گردشگری هستند.»
کرمی به دو نمونه داخلی و خارجی تاثیر کرونا بر گردشگری اشاره کرد و افزود: «در بُعد بین‌المللی نمایشگاه گردشگری برلین بود که به واسطه خطر کرونا کنسل شد و در بُعد داخلی هم سیزدهمین گردهمایی راهنمایان گردشگری که قرار بود ششم تا نهم اسفندماه در گرگان برگزار شود، با تصمیم‌گیری مسئولان مربوطه کنسل شد.»
او در ادامه از خبر کنسلی این برنامه ها ابراز تاسف کرد و افزود: «به احتمال زیاد در فصل بهار فرصت میزبانی از مسافران و گردشگران در ماه‌های فروردین، اردیبهشت و خرداد را از دست خواهیم داد.»
رئیس هیأت مدیره انجمن راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه همچنین اضافه کرد: «گردشگران داخلی که در قالب تور ها و نظام‌مندتر جابه‌جا می‌شوند، به طور قطع آمار سفر آنها پایین خواهد آمد و اما خانواده‌هایی که معمولا به صورت سنتی سفر می‌کنند و بی پروا تر از بقیه نسبت به کرونا ویروس هستند، احتمالا سفرهایی داشته باشند.»
او در خصوص گردشگری استان کرمانشاه نیز گفت: «ما امسال در سال ۲۰۲۰ میلادی قرار داریم و قرار است یک رویداد بین المللی برای کرمانشاه رقم بزنیم و بی شک نوروز فرصت مناسبی برای معرفی این فستیوال گردشگری روستایی و اکوتوریسم به گردشگران بود.»
کرمی اضافه کرد: «با وجود اینکه فرصت تبلیغ به صورت فیزیکی را از دست داده‌ایم اما بستر تبلیغات به صورت مجازی و رسانه‌ای همچنان فراهم است.»
او با بیان اینکه کرونا به طور قطع بر فعالیت هتل‌ها، رستوران‌ها، سیستم حمل‌ونقل، آژانس ها و... در استان کرمانشاه تاثیر خواهد گذاشت، تصریح کرد: «به تبع سایر زنجیره گردشگری ازجمله اقامتگاهها و راهنمایان تورهای گردشگری هم قاعدتاً مستثنی نیستند و دچار زیان خواهند شد.»
رئیس هیأت مدیره انجمن راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه در ادامه خاطرنشان کرد: «این یک اتفاقی جهانی است و نباید گوشه‌ای نشست و زانو غم بغل گرفت باید به فکر آینده بود.»
تبدیل تهدید کرونا ویروس به فرصت و آماده شدن برای نوروز 1400
کرمی در ادامه با اشاره به اینکه تهدید کرونا ویروس را باید به فرصت تبدیل کرد، اظهار داشت: «حال که فعالیت های گردشگری به مرز صفر رسیده، فرصت خوبیست که نقاط ضعف سالهای قبل را احصا و آسیب شناسی کنیم و خود را برای نوروز 1400 آماده کنیم که آغاز قرن جدیدی در تاریخ هجری شمسی است.»
او گفت: «باید تامل و تفکری بر اینکه مدیریت سنتی چقدر ناکارآمد بوده داشته باشیم و به سمت بروزرسانی سیستم ها بخصوص در بعد رسانه و زنجیره گردشگری با ارائه ایده های نو و جدید حرکت کنیم.»
او همچنین به طرح چند سوال که نیاز به آسیب شناسی دارند پرداخت و اظهار کرد: «چقدر رستوران‌های ما با بهداشت سروکار دارند؟ چقدر هتل های ما ضمن رعایت نکات بهداشتی به مسافر می‌فهمانند که ما هوای شما را داریم، در واقع ما در خدمت شما هستیم؟»
پیش بینی کاهش ۸۰ درصدی بازدید از آثار تاریخی استان
یک فعال گردشگری و اکوتوریسم کنگاور در ورودی استان کرمانشاه نیز اظهار کرد: «کرونا ویروس ریز جثه ای ناپیدا همچون صاعقه ای بر اقتصاد جهانی فرود آمده ست .»
حسن اسماعیلی با بیان اینکه صنعت گردشگری بی نصیب از صدای رعد این صاعقه ناگهانی نبوده افزود: «پس از شوک قیمت بنزین این بار کرونا ویروس پازل قفل شدگی صنعت گردشگری را کامل کرد.»
او افزود: «هر ساله در اسفند ماه ستاد سفرهای نوروزی شهرستان کنگاور مهیای پذیرش و میزبانی گردشگران نوروزی بود، اما از شواهد امر چنین به نظر میرسد نوروز ۹۸ آمار بازدید کنندگان از معبد آناهیتا و حتی جاذبه های گردشگری استان کرمانشاه حداقل کاهش ۸۰ درصدی داشته باشد و این یعنی شروع سالی مشقت بار برای این صنعت پویا.»
این فعال گردشگری ادامه داد: «از هتل داران و اقامتگاه های بوم گردی گرفته تا تولید کنندگان صنایع دستی، راهنمایان گردشگری همه و همه رکود بی سابقه ای را تجربه خواهند کرد.»
اسماعیلی در ادامه بیان کرد: «با توجه به بخشنامه های صادره از سوی نهادها و سازمانهای رسمی مبنی بر کاهش سفرهای غیر ضروری و تعطیلی مدارس و اقامتگاهها، و پیشگیری از شیوع این بیماری، تمایل مردم نیز قطعا کاهش شدیدی خواهد داشت و به نظر میرسد وزارت گردشگری و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه بایستی برای جبران صدمات وارده، برنامه ریزی و ارائه طرح‌های جایگزین، تشویقی و حمایتی از عناصر این صنعت پویا باشند.»
هتل‌های کرمانشاه در آستانه تعطیلی/ تعطیلی 5 میهمان‌پذیر و ۱۰ درصد واحدهای غذای آماده بیرون بر
رئیس جامعه هتلداران و مهمانپذیران استان کرمانشاه و نایب‌رئیس اتحادیه چلوکبابی ها و صنوف وابسته این استان در گفت‌وگو با روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه اظهار کرد: «در این استان ۲۸ هتل، دو هتل آپارتمان، ۱۶ میهمان‌پذیر و تعداد زیادی خانه مسافر وجود دارد که در مجموع حدود سه هزار تخت، میزبان مسافران و گردشگران است.»
سیروس گل عنبر همچنین با بیان اینکه در استان، ۱۰۰ رستوران، دو واحد سفره خانه سنتی، ۸۵ تالار پذیرایی، ۳۰۰ واحد غذای آماده بیرون بر و شمار زیادی قهوه‌خانه سنتی وجود دارد، بیان کرد: «تمام تاسیسات گردشگری اعم از هتل‌ها و رستوران‌ها در مقابله با ویروس کرونا به‌صورت مرتب و روزانه ضدعفونی و گندزدایی می‌شوند.»
او در ادامه با تاسف از ورود این ویروس ناخوشایند به استان کرمانشاه یادآور شد: «متأسفانه بسیاری از واحدهای اقامتی ما دچار خسارت‌ها و زیان‌های جبران‌ناپذیری شده‌اند و حتی برخی از هتل‌ها در آستانه تعطیلی هستند.»
گل عنبر در ادامه افزود: «متأسفانه برخی از رستوران‌های سطح شهر نیز بین ۷۰ تا ۸۰ درصد با کاهش مشتری رو به رو شده اند.»
او در ادامه از تعطیلی هتل های استان اصفهان خبر داد و تصریح کرد: «هتل‌های استان اصفهان براساس ابلاغ بخشنامه‌های رسمی توسط مسئولین به علت مقابله با شیوع ویروس کرونا به تعطیلی منجر شده‌اند و هر آن این تهدید علیه هتل‌ها و مراکز اقامتی استان کرمانشاه نیز حس می‌شود و با دستور مسئولین احتمال تعطیلی هتل‌ها در ایام نوروز وجود دارد.»
رئیس جامعه هتلداران و مهمانپذیران استان کرمانشاه در ادامه به اظهار نگرانی افرادی که معیشت و زندگی آنها وابسته به این مراکز پذیرایی است، اشاره کرد و گفت: «از حدود ۳۰۰ واحد غذای آماده بیرون‌بر بیش از ۱۰ درصد متأسفانه در روزها اخیر تعطیل شده اند.»
او همچنین با اشاره به اینکه تاکنون پنج مهمان‌پذیر سطح شهر کرمانشاه بعلت نبود مسافر به تعطیلی کشیده شده، بیان کرد: «با دستور دادستان کرمانشاه از روز چهارشنبه همه عروسی ها و مراسمات تالارهای پذیرایی برای مقابله با کرونا ممنوع اعلام شد و ما نیز اطلاع رسانی کرده ایم.»
رئیس جامعه هتلداران و مهمانپذیران استان کرمانشاه و نایب‌رئیس اتحادیه چلوکبابی ها و صنوف وابسته این استان در خاتمه از مسئولین درخواست کرد، برای مقابله با ویروس کرونا و ایمنی بیشتر تاسیسات گردشگری و مراکز اقامتی، به ماسک‌های بهداشتی و مواد ضد عفونی برای گندزدایی محیط نیاز است و همچنین دولت در این شرایط بحرانی حمایت خود را در حوزه معافیت‌های مالیاتی و کمک‌های مالی از این مجموعه دریغ نکند.
رعایت مسائل بهداشتی در تاسیسات گردشگری الزامی است
مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه نیز در این راستا، گفت: «با بیان اینکه شیوه نامه سراسری پیشگیری از شیوع کرونا ویروس به مدیران و بهره برداران تاسیسات گردشگری ابلاغ شده است، افزود: تا اطلاع ثانوی دفاتر خدمات مسافرتی مجاز به فروش تور به مقصد کشورهای خارجی نیستند، این موضوع در مورد تورهای ورودی به کشور نیز صادق است و برابر این شیوه نامه دفاتر خدمات مسافرتی لازم است تا اطلاع ثانوی از ایجاد تعهد برای اجرای تور با مبدأ کشورهای خارجی به مقصد استان خودداری کنند.»
امید قادری از ممنوعیت برگزاری تورهای طبیعت توسط دفاتر خدمات مسافرتی نیز خبر داد و اظهار داشت: «اجرای هر نوع برنامه توسط تاسیسات گردشگری که باعث تجمع شود، ممنوع است و رعایت مسائل بهداشتی در تاسیسات گردشگری استان، به ویژه در مراکز اقامتی و پذیرایی الزامی است.»
او با بیان اینکه عرضه قلیان در کلیه اماکن پذیرایی تحت پوشش اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه ممنوع است، گفت: «مدیران و بهره برداران تاسیسات گردشگری موظفند زمینه آموزش کلیه نیروهای تحت مدیریت خود را فراهم کرده و بر اجرای فرامین دانشگاه علوم پزشکی اهتمام کامل داشته باشند.»
او اظهار می‌دارد: «به دهیاری روستاهای هدف و مناطق نمونه گردشگری استان نیز اعلام شده است تا بر مکان‌های عمومی روستا و سرویس های بهداشتی عمومی مطابق با توصیه‌های دانشگاه علوم پزشکی، نظارت کنند و جریان گردشگری استان در رابطه با این موضوع توجیه شده و اقدامات پیشگیرانه انجام می‌شود.»
قادری در خاتمه گفت: «مطمئن هستم که با همکاری همه دستگاه‌ها و بخش دولتی و خصوصی این مشکل رفع خواهد شد و نگرانی بابت شیوع کرونا در تاسیسات گردشگری نخواهیم داشت.»
وجود 4200 اثر ثبت شده ملی، یک اثر ثبت شده جهانی و ده ها اثر گردشگری که هنوز به ثبت نرسیده اند حاکی از استعداد بالای کرمانشاه در بخش گردشگری است.
بیستون و طاق بستان، معبد آناهیتا، طاق گرا، گور دخمه اسحاق وند، تکایای بیگلربیگی و معاون الملک، بوستان کوهستان، بازار سنتی، سراب های نیلوفر، هرسین، صحنه، روانسر، غار قوری قلعه، غار پراو، کاروانسراهای شاه عباسی و ماهیدشت، آبشار پیران و ... از مهمترین آثار تاریخی و طبیعی گردشگری در استان کرمانشاه است.
استان کرمانشاه ۲ میلیون نفر جمعیت ساکن در 2600 روستا و ۳۴ شهر دارد.